Missionary Umzie

Missionary Umzie
July 1, 2020 Comments Off on Missionary Umzie Sermon admin

By: Rev. Laldinglien, Mission Director

Missionary ti hi hrilfiena dang dang umsien khawm Bible Dictionary pakhat in a hrilfie na a chun Missionary ti chu “ sakhuo pawla member pakhat, hmun danga chanchintha hril dinga fesuok an nawle hieng lekhathiem dinga inchuktirna dam, khawtlang inremna ding dam, hriselna le fak le dawn hmasawmna dinga inchuktirna petu a ni” a ti a. Hi thumal “Missionary” hi a original tak chu kum 1598 AD a in lar ṭan a nia, a umzie tak chu “Tirsuok’ annaw le “thawnsuok” tina a nih. Missionary ti ṭawngkam hrim hrim hi Latin ṭawng Mitto tia inthawka laksuok a nih. Mitto chu Greek ṭawng in apostello tina a ni a, a umzie chu “Tir” (to send) an naw le “tu am a ni tirsuok” tina a nih. Kum 1598 AD a Missionary ti ṭawngkam hi Jesuit pawl haiin rawngbawl dinga an tirsuok ṭawngkam hmanga inthawk khan hmang lar ṭan a nih.

Missioary ti ṭawngkawm tak hi Bible a hmunaw inla khawm, a tlukpui Greek ṭawng apostello-apostle (tirkohai) hai chu hmu ding a tam hle thung. Thuthlungthar a ṭawngkam inlar tak el a nia a, vawi 80 chuonglai an lang a nih. Isu inchuktirhai hming dinga hmang a ni bawk a nih. Missionary hi Krista chanchinṭha hril ding le, a thuhrietu (witness) ni dinga a kosuokna ṭawngkam mawi tak el a nih. Missionary chu Pathien in khawvela thuhrietu nidinga a kosuok le a tir hai, Pathien sinthawpuitu, mawphurna pawimaw le rik tak neitu hai hi ei nih ti thei a nih. Hi ṭawngkam hi ei ni hmar ṭawng nei khawm a inlet chuong taloin ei ṭawng ang el a ei hmang mi hne em em tu chu a hung nita a nih. Missionary chu Pathien in filawr tak le danglam bik taka a hun pumpui a ram tadinga sinthaw dinga a ko hai chu an nih. Pathien thupek sukpuitling dinga Thlarau thienghlim in a siehran, culture hran a, hmun hran dai a, ṭawng danglamna hmuna a sie hai an nih.( A.Scoot Moreau: “Missionary”,Evangelical Dictionary world Mission 2000, p.644).

Thuthlungthar tieng hang pakai nghal inla, Missionary hming hi kum zabi 16 na a hmang tan cho khawm nisien Missionary nun le Mission sinthaw tamtak ei Bible a ei hmu a. Lal Isu ngei khawm kha Missionary ropui tak a nih. A rawngbawl dan ei en chun Missionary hai rawngbawlna khawkhmutu, sulsutu indiktak a nia. Isu’n inchuktir sawmpahni hai chu Mission sinthaw dinga a ko khawm khan, Ramhuoi hai chunga thuneina dam,sukdam theina dam, Pathien ram thu hril ding le damnaw hai sukdam dinga a tir thu ei hmua, chubaka ramtina chanchintha an hril thu le mi an sukdam pei thu ei hmu a nih Lk.9:1-6. Luka bunga 10 a chun Isun Mission sin thaw dingin mi 70 a tirsuok nawk a, Isu’n Mission sin hi a ngai pawimaw bek bek a, bu sik ding tamtak a um a, a siktu ding an tlawmzie suklangin an ni hai hi a tirsuok a nih. Isu’n a tirsuok hai kuomah a ngaipawimaw em em chu: hmawl am a nih, Bei am a nih, mansa amanih, tangka amanih dam chawi naw ro a tia a, maniah inbuotsaina ṭha nei ding le a um ang ang ringthiem pei dinga anchuktir na ni ngei ding in anlang. Isun’n vana a lawn tawm a thupek ropui ( Great Commission) ah khawm “Khawvel po po a fea thilsiem hai po po kuomah chanchinṭha hril dingin” a puong a, chu thupek chu ei chunga an nghat a nih. Inchuktir sawm le pahni hai kuoma a hril khan a ngaina an hrietnaw niin anlang a, nisienlakhawm, Pentecost nia Thlarau thienghlim a hung tlung meu chun mani umhmun a um talovin an rengin chanchinṭha hril in an suok vawng an ta kha. Thilthawhai bu ei en chun Missionary ropui Tirko Paula ei hmu a, rinum tuor in , thi huom in, harsatna vawi tamtak a paltlang thu ei hmu bawk a, Missionary nun indiktak hmanga entawn ding thu ngainuom um tak tak a mi maksan pek ṭeu, ti ei hmu bawk a nih. Paula rawngbawlpui hai , Missionary a ko chie ninaw hai sienkhawm, Chanchinṭha an vakvaipui hai; Sila, Timothy, Philip, Apollo hai le midang dang hai an rawngbawlna ei hmu thei bawk a nih. Chukhela, hieng tirko hai bak a hin , Kohran pahai( Church Fathers) in hi rawngbawlna sin hi an lo fe pui peia, Isu Krista chanchinṭha hril rawngbawlna hi tawite khawm chawl lovin vawisun chen hin kohran haiin ei la fepui pei a nih.

Hang thlirzau nawk met inla, Missionary hang ti hin hmundanga fesuok a, chanchinṭha hrilhrietu mi inpe hi a kawk tak a, ei hrietthiem dan khawm ni ngei a tih. Missionary in a tum tak chu thlarau bohmang hai Isu kuomah ṭhuoi hi anih a, khawvel thil tak khawm in ei rawngbawlna hmuna mihai hai suk hmasawm a ṭhangpui ngai ṭhangpuia, sansuok ngai sansuok hi a nih. Ei rawngbawlna hmun peia Hriselna dam, Inchukna tieng dam, khawtlang rorelna chen a hmasawnna ding ei ngaituo pui thei chun ei beisei bak hlawtlingna hmu ngei ei tih. Mithiem ṭhenkhat lem chun Politic chen a suk hmasawn hi Missionary thiltum a nih an tih. Missionary chu Isu chanchinṭha hril dinga ko ei ni leiin, Mihriem thlarau le taksa sandamna huom vawng chanchinṭha a nih. Khawtlang hmasawmna dam, Fak le dawn zawngna kawnga hmasawn na dam, hnam mawl lem hai dawmkang dam, hnam hrang hrang in thawdan (Practice) ṭhalo an nei hai laka an fihlimna dinga inchuktir na pek hai hi Missionary mawphurna chu a nih. Ei ram a missionary hung lut hmasa hai khan Education-ah bul an hung ṭan peia, ziek le tiem ei thiem theina dingin theitawp in hma an hunglak a nih kha, chu chau niloin, fak le dawn zawngna kawnga khawm ei buldet thei dan ding dam, hmun ṭhenkhat mipui hriselna dingin damdawiin hai chen dam siem in Taksa le thlarau a ei hmasawmna ding tamtak an mi lo siem pek hai kha chanchinṭha zara ei dawng ei ti hlak kha . Hieng ang hin ei Missionary hmasa hai khan lampui an milo siempek ruol ruol hin, hieng ang po po hi ei missionary hai in an thaw ngei ngei ding a ni ti ruok chu an nawh.

Paula chun “Krista hmangaina chun a mi tirlui a ni….” II Kor.5;14 a lo ti angin, Krista hmangaina changa, a par tlan mek Kohran hai hin ei ringtu nun siempuitlinga umna ding chau nilovin, Krista hmangaina hi mi beidawng le saltang hai kuoma hril dingin Kohran hai hi a mi ringtawk ni ngei a tih. Isu’n “ Nang Peter i nih ti ka hril che; hi lungpui chunga hin ka Kohran rem ka ta, mithi khuo kul khawtkharhai chun chu chu ngam naw ni hai. Vanram chabihai peng ka ti cheh a, hnuoi chunga iengkhawm i phuor taphawt vanah phuor ning a ta; hnuoi chunga iengkhawm i sut taphawt vanah sut ning a tih” Matt.16:18-18. Krista Isua remkhawm ringtu mimaltin hai, khawvel a inthawk a a kohran/kosuok hai hin, ringuma inngainaw hlak inla khawm, a mi kotu Krista in ringuma mi ngaiin, vanram chabi chen ei kutah a min hlan ngam hi a ropui tak zet. Chuleiin, Thlarau saltang hai suokna dinga chabi kawltu hai ei ni ti hriezingin, a sinthawbak sunzawm dingin vana mihai nilo in ringtu nang le kei hi ei Lalpa Isu hin a mi ringtawk a ni ti hi hrie thar ei tiu. Chuleiin, a fesuokthei Missionary ei lo ninaw khawmin lungrila invawitu le tirsuok tu dinga a ringzo/andin Kohran hai ei ni leiin ei sin pawimaw tak chu Thlarau bohmang hai sansuokna dinga rawngbawlna hi a nih.