Krismas Chibai

Krismas Chibai
December 23, 2022 Comments Off on Krismas Chibai Article EAC

By:- Ramditum Ralsun

A hmasa’n tiemtuhai po po Pathien hmingin ditsakna insangtak leh hlimna Krismas chibai. Hun le nihai inher liem peiin, mi ṭha tam takin muol an mi liemsan hnungin, Pathien ditsak bîkhai hlimna Krismas ei chuongkai thei hi a ropui hle a, mi ṭhuoitu Lalpa Pathien chu a chunghnungtakah chawimawiin um raw seh!

Krismas ei ti hi a umzie tak chu ‘Krista Ruoi’ tina a ni el a; hnuoi mihriemhai Pathien le inṭhe tah, chatuona hremna tuok dinghai, Vân Lalnau-in hmangaina leia sansuokna sin hung thaw in, a taksa ngei a ringtu taphawt ta dinga chatuona damna dinga ruoi a hung ṭhena hi a kawk tak chu ni âwm a nih. Hlimna Krismas ei ti hin, mihriem sukhlim theitu chi tum tum a um a, amiruokchu, Krista ruoi kîlfulotu ta ding chun chatuon hlimna tak tlingzo iengkhawm a um nawh. Hlimna Krismas hi iengtina hmang dingin am insiem a leh!

Isai 9:6-na khan zawlneiin Isu, khawvel sandamtu ding a hung pieng ding thu a lo hrillawk a. Zawlnei chun Isu nina hieng ‘Maka, Remruottu, Pathien hrat, Chatuon Pa, Remna Lal’ ti hai a tarlang sa bawk a. Isu hming le a nina hai hi ngaituo tham tak tak vawng an ni a, chu lai zingin, Remna Lal ti tak hi ei khawvel pal mek hin a pawimaw hle niin a’n lang. Khawvel ei hang thlir zau met chun, rambung kara buoina, hnam le hnam indo, sakhuo innghirngho-na le buoina chi tum tum, inrem nawna in khawvel hi a sip tah a nih. Chuleiin, inremna hi khawvelin a ngaipawimaw hle a, United Nation level chenin inremna lampui dapin hma an lak chur chur zing a nih.

Remla Lal ṭhang lova inrem ngut thei a ni nawh. Khawvel mithiem ha’n an thiemna le varna hmangin inremna lampui an dap a, India pa Mahatma Gandhi thupui “truth and non-violence” le ideology dang dang hmangin inremna lampui an induong a, amiruokchu, inremna tluontling a um thei chuong nawh. Mihriemhai inrem nawna bulpui tak chu: mani ṭha intina, midang neka fel lema inngaina, chapo le uongna hai lei dam a nih. Chuleiin, inremna tluontling a um theina ding chun, tlâwm a ṭul huna tlâwm thei, zangâi a ṭul huna zangâi thei dam a ṭul a, chu chu Remna Lal neituhai chauin an thaw thei a nih. Remna Lal neituhai chu thuhnuoirawl le lungrila inngaitlâwm tak an ni a, Pathienthu in an chuktir angin, mi tin le inrem tlang takin an um hlak a nih. Thaw ro, hlimna Krismas hi Remna Lal leh ei insung, kohran, khawtlang le hnam sunga inremna siemtu ni dingin hmang tum ei tiu.

Kristien hai nipui tak Krismas hi Kristien chau nilovin, khawvel pum huopin hmang a ni hlak. Hmang dan chi tum tum a um a; khawvel hlimhlawp chênna, mani inhawi ti le nuomzawng sukpuitlingna le, Pathien lawm tlâka hmangna khawm um a tih. Hmun tam taka chun Krismas hi thilpêk (gift) inpek tawnna in an hmang hlak a, a hmang ha’n a thlarau ram tak va paw phak naw hai sien khawm, thilpek inpêk tawn a, ṭhangpui ngaihai dam inṭhangpuina a an hmang hin, Krismas thurûk chu a pâw ve phak chun a’n lang. Krista kha khawvel mihriemhai ta dinga Pathien thilpêk ropuitak a nih. Eden bawsietna leia vân le hnuoi inrem ta lo, chatuona hrem ding mihriemhai sansuokna dingin, Pathien chun a naupa neisun vâna Angel ha’n ‘a thienghlim ie’ tia an chawimawi nghawk naw kha, ranthlêng-ah inrieng takin a hung inpiengtir a nih. Hi lai thurûk hi mihrâng Rev. Thangngur chun a lo paw fûk hle chu ning a tih, “vân a tieve’n an khawi a” ti’n hla a lo phuok hiel.

Midang ta dinga malsawmna ni hi a Kristien rieu a nih. Tukum Krismas chu kawng ieng tak am a ni bêk mihai ta dinga malsawmna ni hang tum sin reng ei tiu. Ei kohran le society sunga ngei khawm hin Hlimna Krismas ei hmang mek laia lungngai le beidawng taka hun hmang tamtak um an tih. Kum tawp le Krismas intuok hi a remchang hle a, thâwk khat âwllen a hung ni a, hmun hran hrana umhai khawm sungkuo kima Mas hmang tlang dingin ei hang fekhawm tâwl a, thil remchang ve tak chu a nih. Chu lai zingin, mi ṭhenkhat ta ding chun, kum tawp le Krismas intuok hi phurrik a ni ve tlat. Nei po po nauhai school kaina in a râwt ram zo a, nauhai Krismas thuomhnaw inthar a ngai a, kumthar le inruola naupang school admission a ngai nawk, insêngna ngawt a nih. Patling lu a’nhai cham cham el! Hienghai ta ding chun Hlimna Krismas khawm Beidawngna Krismas a ni lem. Hmeithai le mi harsa zuol ṭhenkhat nauhai thuomhnaw inthar thei lo dam, Krismas thawlawm an pek thei naw leia beidawng le rinum ti ngâwi ngâwia hun hmang mêk pawl khawm um an tih. Pathien malsawmna ei dawnghai leh bân suksei deuin Hlimna Krismas hi hang hmang tlang dingin ei inditsak hle (Jacob 1:27).

Sung kima hlim le lâwm taka Krismas ei hmang laiin, mi ṭhenkhat chun an mi thîkin an lung inlêngna mei mei dam ei ni thei. Lusûnna tuok tah sungkuo ta ding chun Hlimna Krismas khawm Krismas Lunglêng chau a nih. Khawsâwtna le iengang harsatna tuor mêk khawm ni inla, ei hriet zing dinga ṭha chu Emmanuel (Pathien ei kuomah a um) ti hi a nih. Emmanuel (Pathien ei kuomah a um) ei ti hin, mihriemin Pathien ei ngai leia ei va bêlna a kawk hran nawh. A umzie inthûk lema ei sui chun, Emmanuel ti hin Pathien hi mihriemhai ngâi a, anni le inpâwl (fellowship) nuom hrim hrim a ni zie a sukchieng. Pathienin mihriem a siemna san tak chu ama le inpâwl ding a nih. Eden-a an um lai khan zantieng ninêm-ah an inpâwl hlak ti ei hmu a. Bawsietna leiin Pathien le mihriem inzawmna chu suktanin a hung um a. Amiruokchu, Pathien chu a thiltum-ah a la ngir det zing. A naupa neisun hmangin, mihriem le Pathien inṭhe ta chu inpâwl (fellowship) nawk thei dingin a mi hung zawng suok nawk a nih. Mihriemin iengkhawm thaw ei nei nawh. A thilthaw lei hin Pathien chu mihriemhai le inpâwl a, anni hai le chêng hmunkhat nuom hrim hrim a nih ti hriet thei a nih. Chuleiin, khawsawtna le iengang harsatna ngirhmuna um ni inla khawm, Emmanuel-Ama in a mi umpui a, Ama le tuor tlang ei nih ti hrietna hi nun hadam nei theina thurûk chu a nih. Vanlalsailova-in “Nangma chauin I ṭap naw ie, nangma chauin I lungngai naw ie; I ṭap ruola ṭap hlak le, I lungngaina ṭawmpuitu ruolṭha I nei, Isu kha; I mitthli leiin a puonhmawr a hû” ti’n hla a lo sak kha.

A tâwpna taka chun, Hlimna Krismas hi thlaraua sipa hmang seng dingin ei inditsak hle. Luka 1:67-68-na chun, “Chun, a pa Zakaria chu Thlarau Inthiengin a sip a, a hrillawk a, ‘Lalpa Israel Pathien chu, inpakin um raw se, A mi hai chu a hung kan a, intlanna a siem pek a’,” tiin a lo hril a. Zakaria hi Judahai thiempu le baptistu Johan a pa a ni a, ama hi Mesia hung ding beiseitu a nih. A hringnun khawm thienghlim taka hmang hlak mi a ni leiin Thlarau Inthiengin a sip ti ei hmu. Ringtuhai hi Thlaraua sip dinga thupek ei nih (Eph. 5:18). Ringtuhai hin Pathien Thlarau chu ei nei seng a, amiruokchu, Thlarau ṭhuoiin ei um seng kher nawh. Ringtu-in lungril fîm tak puta, Thlarau amaa um chu a Lal dinga pawm a, a nun pumpui keihruoitu dinga a ruot pha Thlarauin a sip thei chau hlak a nih.

Hlim le lâwmin, naute Isu intuokpui ngei dingin, tiemtuhai po po Hlimna Krismas ditsakna vochuom!!!