Kohran Hming Inrui (Sunzawmna…)

Kohran Hming Inrui (Sunzawmna…)
December 7, 2022 Comments Off on Kohran Hming Inrui (Sunzawmna…) Article EAC

By:- Lalringsan Hrangchal

Isû khan iengleia Juda Isakariot kha a ṭhuoihruoi dingin a thlang am a na. Ama inman tirtu ding a ni ti kha a hrietnaw lei nîng a ti. Teu lo e, Isu khan a thuoihruoipa Juda Isakariot kha ama inmantirtu ding a ni ti kha a hriet hle a nih. Nisienlakhawm, Isû khan tûlâi kohran la hung khawsak dân ding hi a hrietlâwk vawng leiin Isakariot kha a lo thlang a nih. Isu ṭhuoihruoihai kha an inthuruol em em a nih. An iengkim maksanin Isu hnung an zui a, puotienga hrilsietna hai kha an tuor tlânga, puotieng hnengdena a tam po leh an inpumkhat ṭha ting el a nih. Amiruokchu, anni lâi (an sungkuo) ngêiah sum le pâi leia du-âmna, n$na lê inlalna dit leia Isu hnung zuitu an lo um lei khan Isu khan zawr a tuok a ni kha. Eini kristienhai khawm hi puotienga inthawk hnengdena le hrilsietna hai chu ei tuor tlâng duol duol thei a, inpumkhatna ṭha a mi pek lêm hlak. Amiruokchu, kohran sûnga inlal nuomna dâm, inpâk nuomna dâm, thunei nuomna dâm, nina ditna dâm le a dang dang hai lei hin kohran sietna an tlun hlak a nih. Chu po po khelah, kristien ei n$na ni loa ei kohran hming – AG, EAC, EFCI, ICI, Methodist, Presbyterian, RPC, etc ei inruina hai lei hin Isû’n eini lâi chêng harsa a ti ta a nih.     

Isû khawvêla a hung nasan kha a thisena kohran indin a ni a. Khawvêla a rawngbâwl hun sûng ding a tâwi tah ti a hriet a. Nisienlakhawm, nitina a hnung zuitu a ṭhuoihruoihai meu khawm khan khawêla a hung nasan hi an lan hai rawp a. Mipui sâng nga a vâi zo a, mipuiin lala siem an tum khawm khan a ṭhuoihruoihai kha a huong-in-tâu tâua ṭhang an ni leiin a châng chu Isû kha a bei a dawng hlak a. Chûleiin, a ṭhuoihruoihai kha mipui sâng nga a vâi zo khan râlkhing tieng kâi dingin a hril a. Ama ruokchu ṭawngṭâi dingin tlânga a fe a ni kha.

Beiphêk pânga le nga ṭâwl pahni Isûn a sukpung khawp deua fain ṭhuoihruoihai kha an khâtin râlkhing tieng an fe a. Zan inthim hnuoia khan tui chunga Lawnga intâwlin thlipui le ruopui nasatakin an tuor a, dam zo an inring ta naw lei khan santu ding an ko vel ruoi el a ni kha. Khânga zân khawvara thlipui-ruopui beidawng taka tuora an inrûm lai, tui chunga ke-a lâwnin an hmu nâwk a ni kha. Khawhri amanih Thlahrâng amanih an sâwn leiin an ṭi luotin an thi naw chau a ni kha. A nih, khâng hun lâi khan Judahai thurosie chun, thlahrâng le khawhri chikhat–tuifâwn, thlipui le ruopui inumtirtu a um a, chu thlahrâng chun tuifâwn karah Lawng a hmu chun tuiah a nam pil hlak a nih, an ti a. Chuleiin, ṭhuoihruoihai kha an ṭi nasa bêk bêk el a nih.

Hrilfietu pakhat chun, khanga ṭhuoihruoi hai zankhuoa tuifâwn, thlipui le ruopui an tuor zo khan Isu’n Jentailhai ram fang pui dingin a ṭhuoi tâwl a. Ni tamtak sûng fâk le dâwn mumal khawm hmu loin ram pilriltak tak, kurung inthûktak tak – Greek mivarhai khawma an thûk zie an hrietlo hmun a dâm, tlangram rinumtak tak le ṭênbaram hmun a hai le thlalêr hmun a hai a ṭhuoi tâwl a. Imû intuolo le fâk le dâwn mûmal nei loin ni tam tak an khawsa a. Isu hlak khan thilmak rêng rêng a thaw naw a. Ph$ngṭâm-dangchâr tuora ni tamtak an um hnung khawm khan fâk le dâwn ding tak ngiel khawm Isu khan a pêk tâwl naw a. Chuleiin, ṭhuoihruoihai khan Isû kha Pathien nâupa a nina le thilmak thaw thei a nina chen khawm kha an ringhlâ ta a. Chuonga hun sâwt tak an vâkvâi hnung chun Jentail khuo Philip Kaisar an ti chu an lût a. Chu khuo chu Jentailha’n an hâusakna an suklangna khuo a ni leiin in ropuitak tak, lung inchuktuoa rem a ng$r khup a. Chu khuoa chun Isû le ṭhuoihruoihai kha thuomhnaw ṭâwp kiengin, mi hmu inlâu si, tlungna ding khawm hreloin ph$ngṭâm-dangchârin an lut a nih.

Iengkim mâksana Isu hnungzuia rimsie kieng kienga an um lâi khan Isu kha Pathien ringhla rum rum ding a nih. Pathien nâupa nisi chun Ama ei zui leia hieng lâwm lâwma ph$ngṭâm-dangchâr tuor ei ni a, iengdinga fâk ding a mi pêk naw am a na. Isû khawm hrelo, Pathien dang betu Philip Kaisar khuo mipuihai hi en hman ta-ûm, hieng lâwm lâwma hausa hin an khawsa bawk. Ei hmangai êm êm, ei nuhmei ei nâuhai, nu le pa le sûng le kuo, lâina po po le, khuo le vêng maksanin Isû hi ei zui a. Iengam hlâwkna ei hmu a?? Hlâwkna le hâusakna, hming ropui le inlalna hmu nêkin Isu hnungzui hi chânna chau a nih, tiin an in ngaituo ngêi ring a um.

Khânga an hnuoi beiseina anhn$ng sawk sawk lâi tak khan Isû’n, “Tu am ka ni a??” tiin ṭhuoihruoihai kha an dawn thut a ni kha. An dawn hun le a hmun kha a timing naw hle a nih. Mipui sângnga a vâi zo hun le hmun a dâm, mith$ a keitho hun le hmun a dâm, mitdel, kebâi, zeng a sukdam lâi le thilmak dang dang a thaw hun le hmuna dâm khan hi question hi indawn lem sien chu ṭhuoihruoihai khan a dawn awlsam ti deu ding anna mâw? Zankhawvar tuifâwn, thlipui, ruopui an do zo a, tlângram tlâng insângtak tak le khur khawruom inthûktak tak a hai ph$ngṭâm-dangchâr tuorin an invâk a. Chûkhelah, khawvêl hâusakna inentirin Jentail khawpui Philip Kaisar khaw ropui em ema inrieng ngâwi ngâwia an lût lâi le Isû kha Pathien nâupa a nih, ti an ringhlel rûm rûm lai tak, “Tu am ka nia??” ti zâwna a hang indawn kha a timing naw hle a nih. Pathien nâupa I ni râwm tiin iengkim mâksanin kan lo zui chea chu Pathien nâupa niloin mihriem narân ve el i lo ni hih, tia dawn kha a âwm hle a nih. Nisienlakhawm, khânga an hnuoi beiseina po po an hn$ng lâi khawm khan Peterin, Krista, Pathien hring nâupa chu i nih, tia a hang dawn thei el kha Isû a lâwm êm êm a ni kha! Simon, Barjona nâupa, i hamṭha ie, tisa le thisenin an hriettir che a ni nawh a, ka Pa vâna mi’n an hriettir che a ni lem. Chun, nang Peter i nih ti ka hril che, hi lungpui chunga hin ka kohran rem ka ta, mithi khaw kulkawtkhar khawmin chu chu ngam naw ni hai, tiin Isu khan a dawn a ni kha.

Ṭhuoihruoihai khan tlângram a dâm, suor sietna hmun le kurung inthûktak tak a hai ph$ngtâm-dangchâr tuorin Isû hnung an zui a. An izuipa Isû khan thilmak rêng rêng a thaw naw khelah, an ph$ngṭâm-dangchâr sukrena dingin fâkding khawm a pêk naw a ni kha. A rawngbâwlna hmabâk sunzawmtu ni dinga a ko hran, sietum eini lei hin ei nuna hin a châng chu beidawng le thla invâi ngâwi ngâwi ni hâi tuok ei ta. Pathiena inthawk thilṭha rêng rêng beisei ngam loin ei hringnun hi vangduoina sourṬbila intâng anga ei in ngâi hun khawm a um ding a nih. A nih, a châng chu, mihai vângneina le hlâwtlingna hai inhnar ngâwi ngâwi hun dam nei ei ta, ei hringnunin khur khawruom, kurung inthûktak tak ei sir hun khawm um ngêi a tih. Pathien hnungzui hi chânna le rimsikna chaua ei ngâi hun hai khawm um ngêi a tih. Nisienlakhawm, chuong hun le hmuna ei um lâi tak Isû’n, “Tu am ka nia” ti question a siem hi hang ngâituo thar nâwk hrâm hlak ei tiu. Ei insûng le ei mimal nuna hlâwtlingna le malsâwmna nasataka ei dawng huna chu a chunga question hi awlsam ti deuin ei dawn thei ring a um. Amiruokchu, ei nunin kurung inthûktak tak a hraw huna ruok chu Isû hi Pathien nâupa a nih, ti hi ei ringhla rum rum hlak an nâwm mâw!!

Nang, ka rawngbâwlna sunzawmtu dinga ka ithlang, ka kohran i nih, nang (lungpui) chunga hin ka kohran rem ka ta, mithi khawkul kawtkhârhai khawmin chu chu ngam naw ni hai, tiin Isû’n a mi biek a ni ti hi hang hre nawn nâwk seng inla nuom a um ngawt el. Beidawng-mangang leia bâua meikhu a suok el hun a hai khawm Kristaa ringna innghat tlattuhai hi an ni an nâwm mithi khawkul kawtkhârhai khawma a ingamlo hai chu. Hrisêlnâwna, hlâwsamna, Krista leia hnengdena le harsatna dang dang an tuor lâi khawma lungâwi pei ch$ng mihâi hi anni an nâwm lungpui chunga rem Kohran hai chu! Chu kohran members umkhâwm hai te chu anni an nâwm Pathien Kohran hai chu!

AG, EAC, EFCI, Baptish, ICI, Methodist, Presbyterian, RPC,  etc, etc ti hai hi INRUI ta loin Krista thisena indin Kohran hi INRUI thei lem ta hrâm inla nuom a um ngawt el!!. Denomination, Kohran hming ringawt inrui hâi hi Fundamentalist khawm ei ni phâk nawh a, Insurgency, Militancy le Terrorist inṭanna pakhat ei ni lem chau a nih.