Rev. Laldinglien (Thuhriltu Vol.XLIX/No.01/January/2021)
Ṭhuoitu ropui Mosie chu ram tiem ram lut lo dinga inhriettir a ni leiin Pathien in Pisga tlanga inthawkin Kanan ram an thlirtir a, chu zova chun a thi ta a. Israel nau thuoi harsa tak el hai thuoitu thar ding mawphurna chu Josua chunga an nghat ta a nih. Israel hai chu Josua rawiin Shittima inthawk chun an insawn a, Jordan an va tlung a, chutaka chun an riek ta a. Jordan vadung kan ding an ni leiin thawding le thaw lo ding an hriettir a. Chuong hai chu:
- Thiempu Levi chi haiin Thuthlung bawm an zawn in hmu pha le mipuiin an zui ding a nih.
- An fena ding lampui an hriettheina dingin Thiempu le mipui inkar chu tawng sanghni amanih a ni ding a nih.
- Lalpa’n thil maktakhai a thaw ding a ni leiin mipuihai chu an insukthieng ding a nih.
Chuongchun, Josua in a hril ang pei chun an thaw a, Jordan vadung chu an kan ta a. Jeriko khaw bul a chun an kai a, Jeriko kul ropuitak chu sukchimin Bawngnene le khuoizu luongna ram chu thuoi tlungin an um ta a nih.
Hraw ngailo hraw ding lamthar ei nei a nih: Kum thar lawm um tak Lalpa’n a mi thuoi tlung nawk ta a. Sorkar hrat amani le mi thilthawthei ni leia advance-a an lo hmanglawk thei ni der lo hripui in leng veng vung kara Lalpa’n a mi hang thuoi tlung el hi a ropui ngawt el, hun chunga thuneitu Pathienin tha a ti hun taka a hung inhersuoktir a nih. Hi hi ei ta dinga hunthar a ni a. Ei hma hin ei la hraw ngailo lamthar hraw ding a um a nih. Chu lamthar ei hraw ding chu ei la hriet ngailo lampui a ni leiin ei hraw huna ei hriet ding chi hran hran hang tarlang ei tih.
- Lal Isu zui peiin hi lampui hi hraw’ng ei tiu: Thiempu haiin thuthlung bawm an zawn kha Israel nau haiin an zui ding a nih ti Josuain a hril ang bawk khan, ei ni khawm Lal Isu hnungzui dinga ti ei ni leiin “mani rinum khawm pawisa lovin; nitin a kross putin” ei zui ding a nih. Isu hnungzui hi rinum le harsatpui chang um sienkhawm, seltaka fepei ding hai ei nih a. Sadhu Sundar Singh chun, “ Kross puttu hai chu Kross bawkin a put let ve hlak” a lo ti a. Chuong ang chun, Isu hnungzuitu ni hi a rinum chang um siekhawm, Ama Isu ngeiin ei phurrik hai a mi sawkzang hlak a nih. Peter khawmin, “Krista khawm khan a tuor pak cheu leiin hieng ang hi thawdinga ko in nih in sawnnaw; a kehnunga in zuina dingin enkhi ding a maksan pek cheu kha’ tiin a mi lo hril a nih (I Pet.2:21). Isu ei zuina kawnga hin rinum tuor kawnga tuorsel le channgam a tul a. A tawp chenna tuortu le ringumtaka a hming tantu hai chun hringna Lallukhum an la khum ding a ni si a (Thup.2:10).
- Rawngbawltu hai ngaichang pumin hi lampui hi ei hraw ding a nih: Israel nauhai kha Thiempu hai rawl kha an ngai chang zing a, chu chu Pathien thilmak thaw an hmuthei nasan pakhat a nih. Isarel hai khan an thuoitu hai thu kha awi lovin mani thu thu in um hai sien chu Jordan vangdung kha suktanin um naw nih. Tulai khawvel a hin Kohran le Association thuoitu hai rorel iengmalova ngaia mani thu thua um nuomna a lien deu deuva, inpumkhatna a suksiet hlak a nih. Mani hmazawn senga ringumtaka thuoitu hai hnungzui hi Isu hnungzuitu hai thaw ding awmtak chu a nih. Ei ram in rawngbawltu ngainepna tieng hma ei sawn ni’n an lang a, Thiempu hai rawngbawlna ding awm taka khawm kut lo varawl nuom pawl hi um pal ei tih ti inlau a um tak zet. Nakon hrizawla Uzza chun Pathien bawm a hang ban a, Pathien lunginsenna chu Uzza chunga a hung inlanga, Pathien bawm kawl lai chun sukhlum in a um el ta a nih (II Lal. 6:6-7). Chuleiin, mani them lo ding le upa haiin “mani kuonglo nawr” an ti ang deuva mani thaw ding thaw pei silova mi thilthawnaa a phusa taka va thang hin ringtu Lalpa tadinga thahnemngai nisi hin mani chunga Pathien lunginsenna kothlatu ni rawi ei tih ti inlau a um a nih. Lal David kha Pathien hrieknal inza a thiem em em a, Saula khan hmelmaa nei in that tum hlak sienkhawm, David ruok chun Lalpa hrieknal kha a that nuom der naw a nih. Lalpa hrieknal rawgbawltuhai khawm hratnawna tamtak nei hlak an tih; nisienlakhawm, Pathien hrieknal an ni na inza thiem hi Isu hnungzuitu hai thaw ding pawimaw tak ni’n an lang.
- Insukthiengin hi lampui hi ei hraw ding a nih: Jordan vadung an kan hmaa Israel haiin an thaw dinga pawimaw Josua-in a hril chu “insukthieng ro” (Jos.3:5) a ti a nih. Pathien thilmak thaw ropuitak an hmu ding a ni leiin insukthienga mani tieng an lo inbuotsai a ngai a nih. Kumthar ei hmang tan mek hi Pathien mithmua lawmtlaka insukthienghlim in, mihriem sukpawrche hlaktu chi hrang hrang: inditna dam, inthiengnawna dam, hurna dam, milim biekna dam, inhalna dam, thikna dam, lungsenna dam, mani hmasielna dam, insuktumna dam, ring tumna dam, thikthusietna dam, zu inruina dam, zu hmum hlimna dam (Gal.5:19-21) hai hi fesan ding a nih. Pathien ropuina in puongna tlaka ringtu hai hi khawvel thila inthawk insukthieng ding ei nih. Ei Pathien in “Kei hi Lalpa in Pathien chu ka ni sih a; chuleiin, insukthieng unla, inthiengin um ro; kei kan thieng sih a..” (Lev.11:44) a lo ti a nih. Isu Krista zara mi thienghlim ei lo nita zing lai khawm in nitin ei nuna inthieng dinga ti ei ni leiin Lalpa thilmak thaw ropui an lang peina ding le ei nia Pathien an puong zing theina dingin tisa thil lakah inthieng ding ei nih.
- Ring ngamna in kumthar hi ei hraw ding a nih: Israel hai kha tuipui sen an kan kha suktan pekin an umhnunga tieu hulah an kai a, Jordan vadung an kan ding ruok khan chu thiempu hai in an sir charin suktan a ni thung a ni kha! Khalai huna thuthlung bawm zawntu thiempu hai khan ring ngamna an nei a ngai hle ding a nih. Ringnaa ke an hang pen meu chun an sir char khan Jordan vadung kha suktan in a um ta a nih. Ama zuitu hai chun ringnaa ke pen ngam a ngai a, mi chan ding le thaw ding chauva ngai hi a awl khawp el. Bible-in ei thawve thei dinga a hril hai hi ring ngama thawpeia tukum sung hi ke ei pen nuom a um tak zet a nih. Ei ni tieng hratna en lovin Pathien hratna lem ringsanin kalchawi inla, Krista hnungzuina kawnga hin “hrattak le huoi takin um phawt el rawh” (Jos.1:6) tia Josua kuoma a ti hi ei renga ta ding a ni ti hi ei hriet thar seng nuom a um.
A tawp taka chun, tukum thar ei la hraw ngailo lampui ei hraw mek ding a hin fimkhurtaka hraw dingin inbuotsai a pawimaw a, zui ding tak zuiin, en ding tak en in, Thlarau Thienghlim ditdan angpeia rawngbawltu le Kohran member khawmin ke pen inla. Ei rawngbawlna ei hlen theina ding le hi kumthar hi ei hrawsuok ngei theina dingin iengkim a fimkhur pei ei tiu.