A Hun Taka Ra Insuo (Johan 12:24)

A Hun Taka Ra Insuo (Johan 12:24)
August 22, 2022 Comments Off on A Hun Taka Ra Insuo (Johan 12:24) Article, Sermon EAC

By:- Mr. Lalthanglien, Saidan

A hun taka ra ei insuo theina ding chun thina pal tlang ti a ni a, thlâi chî a thi naw chu a mal malin an um zinga, a thi hai in ra an insuoa, ra insuo ding hi tu an ni hlak.  Bu chî, thlâi chî hrim hrim chu ra insuo dinga ei beisei hai chu ei tu hlak a, a phûma ei phûm hai ruok hi chu tho nâwk ta lo ding, ra khawm insuo ta lo ding, beisei ding um talo hai hi ei phum hlak, ra insuo ngêi ngêi dinga ei beisei hai ruok hi chu tu in a zui hlak. Tua um hai chu iem an na, tuha’m an na? ei ti chun ei ni hai hi ei na, Bu chî, thlâi chî le hin têkhi ei ni hlak a. Tam taka ra ei insuo theina ding chun hieng mihriem piengpui mizie (Isai 1:6) ke hmawr a inthawka lusîp chen a damna lai hrim a um nawh, ti le, (Jeremia 13:12) pânna a sip sukdamna damdâwi khawm um lo damnaw a ti hai ang ei na. Nu sûnga inthawka ei piengpui mizie hin ra insuo naw ni a, kohran khawm ṭha ngâi bawk naw nih. Hlimna ropui hmuna va tlung la khawm va pal khu rak i ta, chu chu iva thaw thei sun chu a nih. Ra insuo ding chun thina pal tlang a ngâi a nih. Chuleiin, hi ei mihriemna hi a thi naw chun a hriet râwn po leh a chapo deu deu a, a hmu râwn po leh lien an ti deu deu hlak. Hi mizie hin thlarâu thil a hriet phâk ngai naw leiin Thlarau Thienghlim thil thaw theinaa sukhring ṭûl ringtu hai ei na, mihriem nun ram po po hi Lalpa’n a suisuok vawng a, a siemthar a ṭûl a nih.

Rom 3: 12 “A ni naw tieng an pêt hmang vawng a, ieng a khawm hmang tlâk lovin an um vawng ta a;…”  Sui met a ṭûl a nih. Ka vuok hlum vawnga ka naupa thina Kross hmanga thlarâu thienghllim thilthawtheina hmanga ka sukhring ngat naw chun, Krista nâka thisen suoka indin kohran hin ra ansuo naw ding a nih, ti hi a mi hmu chieng em el.

Ei nun ram chu hi hi a na zawlnei Jeremia khawm a bei a dawng ve tho a nih. Jeremia 5:27 dâwn unla, inrui unla, inluok unla, tlu unla, tho nâwk ta naw ro a ta. Pa pakhat in hlak hi Pathien in zu dâwn a phal hi te a ta. Hilai umzie hih, Pathien in zu va dâwn ro a tina ni lem lovin  tawng êltam a hmangna a lo ni lem. Job 22:15 Lampui hlui kha ila hraw zing ding maw? mi rilo hai lo fêna ta kha, chuong mi hai chu inhmang, lâkhmang in an um. Jeremia 15:9 Nau pasari neinu khawm a bei la dawng a ta, sûn lai tak a ta dingin nisa tlâng a tih. A ti umzie hi iem a na? a ta dingin sûn lai tak nisa tlâng a tih, ti chu chu umzie chu vâng lai ni le hrât lai hun a chun hrisêlna in tinsan a ta, thina kut dei in man a ta, hrât lâi thlanmuol ah feng a ta, chu taka chun phûmin a um ding tina a nih. Chuong ang mi chu ei khawtlâng a le ei kohran hai a khawm ei tam tah. Thuhriltu 7:15 mifel chu a ma felnaa  thi bohmang chu a um a, mi rilo a thil suol thaw pum zinga damsâwt hrep chu a um bawk a. Thi ta sienla ei ti ei ti hai ku hi an hrisel nuoma a mak el, insung suk intheilo sungkuo a khawm buoina siem zing zing hai hih. Tlangvâl pakhat chun an insûnga thuomhnaw po po a zawr pei a, a pa bei dawng hril ngâina hre lo chun ka naupa chu sumdawng mi tak chu a nih. Thi el ta sien ti khawma hrisêl êm êm, thau tuol tuol mihriem hlui, ei piengpui mizie hin thîna paltlang phawt naw chun chu kohran ram hi a ngîrsuok naw ding a ni leiin, ei mizie suol tirdakum tak el hi Krista thina hmangin Kross a khan ama taksa hmangin a mi vûiliem pek a. Chatuona thonâwk ta lo dingin a taksaa chun vûiliem in a um ta a nih. Nitin a mi sukhringtu ding le mi thuoitu dingin Thlarau Thienghlim a mi pêk a. Chu chu neitu hai chu an to ṭawk ṭawk khawmin mi’n an hriet el. Inrâi hai hi notice board a ziek lang an ngai nawh, mi’n an hriet el. Lalpa kohran sungril tienga nun nei ta hai chu khêk le khêk naw a danglam chuong naw a, nun in a hril el. Dû zâwng a dang a, nuom zâwng a hung dang el a nih. Ei mizie suol tirdakum tak el chu a nâupa thina hmangin a mi thâihmang pêk a. Hmûtheilo Thlarâu Thienghlim hmangin a mi ṭhuoi a, ei lim ruokchu a lan lang zing a. Krista’n ei nina a thup hmang a, ei ni tieng hmu theilo Thlarâu Thienghlim a chenga mi’n an ihmutak chu nang le kei ei na, an ihmu phâk lo chung chara khan ama a lo um a. Chu nun thuprûk chun nun ram a hung siem lem hlak a, chuong mi hai chu hmu theilo Thlarâu Thienghlim in a ṭhuoi hai chu an nih. Chuong hai insuikhâwmna chu hmu thei dingin an hung um a, hmu theilo kohran hai chu hmu thei in a hung siem a. Hming bîk nei kohran pâwl a hung piengsuok a nih. Gospel chanchinṭha chu kum 1910 in ei ram a hung lûta khan kohran a hung pieng ṭan a, a hming hmasatak chu THADO KUKI PIONER MISSION (TKPM) a nih. 1924 kum khan NORTH EAST INDIA GENERAL MISSION (NEIGM) tiin a hming thleng a nih. Ringtu hmasa hai kha an pung hrât êm êm a. Ṭhalâi haiin kohrana ra insuo tumin nasatakin ṭhang an lâk a. Kum 1919 khan hlapâwl hmasatak, Khawlai khawm ni suokna tieng a chun, Isu Lal in ro rel a a tih, ti hla sak a nih. Hlapawl kha an lo nei inhma rêng rêng, nasatakin thang an lâk a nih. Khâng lai huna khan an fe peia Presbytery hmasa tak chu December 26, 1914 khan Senvon ah Presbytery an lo nei ṭana an Resolution ngâi nuom um deu deu ṭhenkhat hai chu:

1. Tirko hai biel bîk neilo ding fang seng ding.
2. Kumkhat sûng thlaruk biel fang ding
3. Tirko ni nuom hai chun Pastor hni raw hai seh
4. Innei nuom hai chu Pastor in lo va pan el raw seh.

Local pakhat a an Resolution nawk chu a pui a nih:
1. Khuong nei po po in Biekina khuong châwi ta lo ding. Khuong sâwm a um chun a hun tawk
2. Lamzâwla nupui puonbi fên thuo ding, a tlu pal hai chu thiem taka zâl hlak ding  khuongpu a suk phâwklêk hlak leiin.
3. Ṭhalâi hai an inlêk deu hlak leiin Upa pa’n khandaihriemtawn ti thupui hmangin zil raw seh. Upa pa’n a hang hril nâwk lem chu a pui a nih. Ṭhalâi hai lo lama inlêk deua keilet hla an sak âwl âwl hlak hi khandai hriemtawn ei ti thei dim a ni? An sermon kha chu pui tak a nih, kha kha hun kha hang ei ti leh!

ṬHALAI HAI KOHRAN INVAWI VENA
1.  Ṭhalâi hai ṭhuoitu an inza.
2.  Rawngbawltu hai an inza.
3.  Kohrana thuoitu hai an inza.
4.  Pathienni inser thienghlimna

Khânglâi huna khan aw Kristien nina kha a la ṭhaa, ei hung fe peia generation a hung inthlâk thleng a, nidang lai  anga hi lai chair an dawa mipui hai tuol tieng ei um a, mivar deu hai in Isreal ram chanchin an mi hrila mak ei ti kha  vawisun hin chu an ta nawh. Ei hriet ve vawng ta a, ei thil hmu hai khawm ei inchen tah. Internet khawvel a ei um tah. Chuleiin, thuoitu hai khawm in mipui an min zâ lem tah. Ei danglam bîk bêk ta naw leiin hang inzâ bîk rak ngâina khawm hi an um ta nawh, ei inchen tâwk ta a an danglam bîk ta naw êm leiin. Hi generation a hung tlung a hin kohrana takna le taimâkna a bo a, inthlâdâna in a mi chim buoi nasa êm êm ta a nih. 11Timothe 3:5 Chuong ang mi chu nghatsan rawh, tiin Tirko Paula’n Timothe kuoma a ti a nih.  Chu hun chu ei ram in a sir ta tlat el, tienlâi hun a kohran inzantuona kha vawisun hin chu a um ta nawh. Ṭhenkhat thiemna le varna hmangin kohran rawngbâwltu ding an inpêk a. Khi ṭhanghlui hai, ei  hang hriet phâk chena khan chu kohranah Pathien ram hmêl  an lang a, khawvêl tukver an khâr a. Vawisuna thiemna varna hmanga kohrana rawngbâwltua in pê dam, sin hmuna dinga kohran bêltu dâm ei um tâwl ta leiin, an ni khawm an buoi, kohran khawm ei buoi. A buoi ruol ngawt ei hang intawng khawm a. Ringumna le hmangainaa rawngbâwl Lalpa’n a dit a nih. Kohran ram lungsietumtakaa um el hi iengtak hîm  ei bawpel ni’ng a ta?

HUN HMANG INDIKNA KAWNGA: Ṭhalâi hai hun hmang indik hi ei tam rak naw  khawp el hi a mak ka ti a nih. Sana hi ei bun fur a, Mobile khawm ei nei a, hunbi siemtu eini amani ding chu ei nuom dân dân in ei inhêm a. Dar 6:30 a inkhâwm ding kha Dar 7:30 dam in ei hung ṭan a, dar  6:30 hin Isu chu lo hung ding nisien chu hmu hman lo ding hi ei lo tam awm ngei, mi ṭinsan vawng el tang a tih. Hun hmang indikna kawnga hin ei kohran hi insiemṭhat a hun ta naw maw? Khawvêlin inhawi taka a hmang ṭângkai dingin Technology thar thar a hung suok a. Kohran hai khawm ei thu dit, ei thil dit dân hai a hung changkâng peia khawvêl hi a danglam ta a. Khawvel mihai nun inchalrempuia, an  um ang ang a um ding ruokchu ei ni nawh.             

THILPEKAH: Ram dang a um hai khawm Deutoronomy 26:17 a râwl chu ngai dingin ei Pathien ni dingin ei thlang ta si hin chu zâmsan thei an ta nawh. Tienlâi ei pi le pu hai khan khawtinah lal an nei a, lal busung hai lal kuom a an pêk hlak a, lal le Authority hai le mipui ro inrêl na’n ei rama hin ro an rêl tah a. Lal kuoma lal busung ei thaw ta naw a. Lal indik tak ei thlang ta si hin chu thaw ro, Lal kuomah lal bû sung ei ta, ei sâwmapakhat hai Lal kuoma pêng ei ta, a chanpuol chu indiktakin pêng ei tiu. Chu chu kohran a ra ei insuo theina pawimaw chu a nih. Vawisun hin ṭhalâi hun an tah. Ṭhalâi hai an hrâtnâ na ah kohran chu a mâwi a, ṭhalâi hai an hrât nawna kohran chu ruol banzo lo a ni pei tah. Ei ni ṭhalâi hai zara kohran a hung ngîrsuokna ding le, kohran a hung pârsuok nâwkna ding chun a GOAL pêt fûk a ṭûl a nih. Kum 2017 kuma Coach America ah foot ball world cup final an hang khel laia Argentina le a khingpui an inkhel laia Machine khawvela vawi kawlawnga Ball pet thiem takin penalty a hang pet ding lai, a pet Goal naw dinga ring um ṭhak lo, khawvel mipui ha’n a vawi tieng ke châng ding an thlir ṭhup laia a hang pet kha chu a van sêng lâwm lâwm de aw! A goal ban kha vân boruok a khâi ngat naw khan chun a ball kha lût chi a ni naw hrim hrim. A hang pêta Ball chu ban chung tieng a hang vuong el  chu suksuol an ti taluo leiin a uniform mâwi êm êm el khan field sungah a hmâi hup in a ṭap zawi zawi el a nih.

Khawvel mi ei ti hai  in an suksuolna hmun an hriet a. Pathien rama tlângnêl ta laklâw hai ruokchun an suolna an hriet thei naw nuom khawp el. Arte lukâwk le nuthlâwiin inzakna an hriet nawh an ti ang nipal ei tih ti inlau a um. Chuleiin, kohran inkhawm anhawi ding ang inhawi ta lo, kohran buor chuor tlat el ta hi kei a lei a ni el am aw! ti inenfie thar inla nuom a um hle a nih. Kohran hi a zângkhâi theina ding chun ei inhmufie a ṭûl a nih. Kum 1986 kum a French le Brazil Foot ball World cup an khela Alibuto in penalty a hang pet suol kha na a va ti de aw! An ram tieng an hang kir ding khan Iengtin am Brazil mipui hai hmêl hmu ngam ka ta, tiin rinum a ti taluo chu vuongna sunga keilût a ṭûl el a ni kha. Inzak naw rawh i thaw ṭhat hun la um a tih, ti’n an thlem a. Sycolo khawpui an hang vuong lut chun vuongnaa inthawkin a suok ngam ta nawh. Ama leia World cup an lâk naw ni’n a ngai tlat si a. Insuk pasal rawh tiin a ruolhaiin an keitho a. Mipui tling na nana chu leh, a ram mi hai chun khawvel a Ball pet thiem tak i nih ti hi Brazil mipui in kan puong, tiin Butto ta dingin chun Banner lien deu an lo târ a. Butto chun, Lal Isu Brazil mi ni dinga i mi’n pieng tir leiin lawmthu ka hril che tiin Isu a ko a nih. Suksuolna le tlinawna hriet hi lâwmnâ a ni lem. Ṭhalâi hai kohran châuna hmuna ke ei penna ding lamlak a hin ei muong sawt ta tlat el. Kohran sukhrâtna dingin Camp, Crusade dam ei thaw karlaka ei lo chiri nawk hman pei bawk. Mo pakhat chu a zam inzing khawp el a, i hung tieng le i fe tieng lampui a khan in hung intuok hman hiel naw maw tiin a pa’n a hal an tih, angna tak neiin ei inhriet am?

British mi four hundred miles race khawvela mi tlân hrât, Baright Great Man chu khawvel champion a lâka record siem thar nâwk dinga dittâwka a tlân lâi a zaper thahrui anchat a, a tlân thei ta naw a. Mipuiin pasalṭha i nih zâmsie naw an ta, ama a tlu nâwk pei el si. Chulai chun a pa a zu tlân a, khawvel hnebântu ka naupa i chau a ni maw, khaw i keah lo ṭhang ka, ta ei pahni’n record siem ei tih, tiin a dâr an bâttir a a fepui ta a. Mipui chu lâwmin an khêk dur dur el a nih.

Ṭhalâihai kohrana ke ei hang pen ding hin tlûksilna ding hmun a tam in ei lo tlusil khawm a ni thei. mi chelbât a mi tlanpui nuom zingtu ei nei a nih. I thahrui an chat maw? Zamsie el naw rawh.  Kohran record siemṭha ding le Krista thina chanchinṭhaa mihai lâwmna siemtu dingin Lalpa’n hmang che a nuom, keibât ding chê in a kut a phar zing a nih. Pathien in Mosie, i pheikhawk kha hlip rawh, i ngirna…inthieng a nih, a ti angin a mi ko a nih. Ei ngîrna, ei mawphurna anthieng a nih ti hrein, a mi sukhnawktu hlîpthlâng ei ta, Lalpa ta dinga record siemthar nâwk dingin tlân ei tiu. Lalpa’n ei chan sengah mal sâwm raw seh.